Chưa có sản phẩm trong giỏ hàng.
Soạn bài Chiếu dời đô lớp 8 ngắn nhất PDF
Soạn bài Chiếu dời đô lớp 8 ngắn nhất PDF dưới đây sẽ giúp các em học sinh nắm được những nét chính về tác giả và tác phẩm; phân tích được hệ thống lập luận chặt chẽ, sắc bén của Lý Công Uẩn qua việc dời đô; đồng thời hiểu rõ tư tưởng nhân đạo, khát vọng độc lập, và tầm nhìn chiến lược của vị vua này.
Mời quý thầy cô, phụ huynh và các em tham khảo!
I. Khái quát chung về tác giả Lý Công Uẩn và tác phẩm Chiếu dời đô
1. Tác giả Lý Công Uẩn
– Lý Công Uẩn (Lý Thái Tổ, 974 – 1028) là vị vua đầu tiên của vương triều nhà Lý, lấy niên hiệu là Thuận Thiên (thuận theo ý trời). Lý Công Uẩn quê ở xã Đình Bảng, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh.
– Năm 1009, vua cuối triều nhà Lê là Lê Long Đĩnh (Lê Ngọa Triều) qua đời, con trai còn nhỏ, Lý Công Uẩn được các triều thần tôn lên làm vua. Ông trị vì được gần 20 năm cho đến khi qua đời (từ 1009 đến 1028).
– Lý Công Uẩn là vị vua có nhiều quyết định quan trọng. Năm 1010, ông quyết định dời đô từ Hoa Lư (Ninh Bình) ra Đại La, đổi tên thành Thăng Long (Hà Nội ngày nay). Việc làm đó cùng những chính sách đúng đắn của ông đã mở ra một trang sử mới cho lịch sử nước ta: ổn định, phát triển vượt bậc so với các triều đại trước.
2. Văn bản Chiếu dời đô
– Văn bản “Chiếu dời đô” được viết năm 1010 khi Lý Công Uẩn có ý định dời đô từ Hoa Lư ra thành Đại La.
– Văn bản được viết theo thể chiếu (còn gọi là chiếu thư, chiếu mệnh, chiếu chỉ, chiếu ban) – một thể loại do vua ban để công bố một sự việc, sự kiện quan trọng của quốc gia, dân tộc cho toàn dân.
– “Chiếu dời đô” là một trong số ít văn bản chiếu còn được lưu lại ở nước ta.
II. Soạn bài Chiếu dời đô lớp 8 ngắn nhất
1. Đặc điểm của văn bản nghị luận
– “Chiếu dời đô” đề cập đến vấn đề quan trọng, liên quan đến vận mệnh của quốc gia, đó là việc dời đô.
– Văn bản có hệ thống luận điểm chặt chẽ, được sắp xếp hợp lí, đảm bảo tính logic và thuyết phục người đọc:
- Sự cần thiết phải dời đô;
- Lý do chọn Đại La làm kinh đô;
- Quyết định dời đô.
– Hệ thống dẫn chứng được trình bày rõ ràng, thuyết phục.
– Sự kết hợp giữa “tình” và “lí” càng làm tăng tính thuyết phục cho văn bản.
– Chiếu dời đô được viết bằng văn xuôi, có xen kẽ các câu văn biền ngẫu.
2. Đọc hiểu nội dung văn bản
2.1. Sự cần thiết phải dời đô
♦ Cơ sở 1 – Các tiền lệ trong lịch sử:
+ Trước tiên, Lý Công Uẩn đưa ra các dẫn chứng về việc dời đô của các vua thời “Tam đại” để khẳng định đây là việc thường tình và cần thiết: nhà Thương năm lần dời đô, nhà Chu cũng ba lần dời đô. Đây đều là các triều đại thịnh trị bậc nhất trong lịch sử Trung Hoa cho đến thời điểm đó.
+ Lý Công Uẩn đặt câu hỏi: “Phải chăng các vua thời Tam đại theo ý riêng mình mà tự ý chuyển dời?“. Câu hỏi này chính là tiền đề, mở ra phần phân tích, bình luận về mục đích, ý nghĩa của việc dời đô.
+ Tác giả khẳng định mục đích đúng đắn của việc dời đô của các vua thời “Tam đại” là: “muốn mưu toan nghiệp lớn, tính kế muôn đời cho con cháu, trên vâng mệnh trời, dưới theo ý dân“. Việc dời đô là thiên thời, nhân hòa để chọn nơi địa lợi.
+ Kết quả của việc dời đô đó là “vận nước lâu dài, phong tục phồn thịnh“.
→ Sử dụng dẫn chứng cụ thể, lập luận chặt chẽ, Lý Công Uẩn đã cho thấy được tác dụng và sự cần thiết của việc dời đô: “trên vâng mệnh trời, dưới theo ý dân”, giúp cho đất nước cường thịnh.
♦ Cơ sở 2 – Thực trạng nước Đại Việt trước khi dời đô:
+ Hai triều đại trước là triều Đinh và triều Lê không chịu dời đô khỏi đất Hoa Lư, cứ “theo ý riêng mình, khinh thường mệnh trời, không noi theo dấu cũ của Thương, Chu, cứ đóng yên đô ở nơi đây” đã “khiến cho triều đại không được lâu bền, số vận ngắn ngủi, trăm họ phải hao tổn, muôn vật không được thích nghi“.
(Đặt trong bối cảnh đất nước lúc bấy giờ, phân tích, đánh giá của Lý Công Uẩn thực sự khách quan và đầy đủ. Nhà Đinh, Lê không thể dời đô đi nơi khác mà phải đóng đô ở quê hương, nơi phát tích của mình bởi họ chưa đủ mạnh để bao quát toàn bộ tình hình đất nước. Họ phải dựa vào địa thế núi rừng, sông nước hiểm trở, sử dụng các hình phạt nghiêm khắc để cai trị. Sự ngắn ngủi của hai triều đại Đinh, Lê vì nhiều lý do khác chứ không phải ở việc không dời đô.)
+ Trước hậu quả được nêu ra, tác giả bày tỏ cảm xúc: “Trẫm rất đau xót về việc dời đô, không thể không dời đổi“. Câu văn thể hiện tâm trạng đau xót và quyết tâm dời đô, khẳng định đây là hành động vì con dân trẫm mà khắc phục lỗi lầm của hai triều đại trước, do đó càng có sức thuyết phục.
→ Bằng lập luận chặt chẽ kết hợp với các dẫn chứng cụ thể, thuyết phục và việc bày tỏ thái độ, cảm xúc, Lý Công Uẩn đã khẳng định quyết tâm dời đô và khát vọng xây dựng đất nước vững mạnh, hùng cường của mình. Qua đó, ta thấy tấm nhìn xa trông rộng, tấm lòng vì dân, vì nước của ông.
>>> Tải bài soạn văn dưới dạng file PDF miễn phí tại đây!
2.2. Vì sao chọn thành Đại La làm kinh đô
– Thành Đại La xứng đáng là kinh đô của đế vương muôn đời vì những lý do sau:
+ Về lịch sử: Thành Đại La từng được Cao Vương (Cao Biền) – một viên quan nhà Đường từng làm Đô hộ sứ Giao Châu (tức nước ta ngày xưa), một thầy địa lý nổi tiếng chọn làm kinh đô.
+ Về vị trí địa lý: Thành Đại La “ở vào nơi trung tâm của trời đất, được cái thế rồng cuộn hổ ngồi; Đã đúng ngôi nam bắc đông tây, lại tiện hướng nhìn sông dựa núi”. Đây là thế đất đẹp, có nhiều khả năng phát triển thịnh vượng.
+ Về địa hình: Địa thế “Rộng mà bằng, đất đai cao mà thoáng, không phải chịu cảnh ngập lụt” thuận lợi cho việc sinh sống và làm ăn.
+ Về chính trị, kinh tế, văn hóa: “Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt, muôn vật cũng được phong phú tốt tươi.”
→ Xét về mọi mặt, Thành Đại La hội đủ điều kiện để trở thành kinh đô của đất nước.
– Sau khi đưa ra những luận cứ cho thấy vị trí đặc biệt của thành Đại La, Lý Công Uẩn khẳng định: “Thật là chốn tụ hội trọng yếu của bốn phương đất nước, cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời“.
→ Lý Công Uẩn nhìn nhận thành Đại La từ nhiều phương diện, lập luận chặt chẽ, thuyết phục, sử dụng các câu văn biền ngẫu cân xứng, nhịp nhàng, qua đó chứng minh Đại La xứng đáng là “kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời“.
2.3. Quyết định dời đô
– Đoạn văn cuối cùng, nhà vua Lý Công Uẩn đưa ra nội dung rất rõ ràng: “Trẫm muốn dựa vào sự thuận lợi của đất ấy để định chỗ ở. Các khanh nghĩ thế nào?“.
+ Câu đầu tiên nêu rõ ý định, khát vọng muôn đời dời đô về thành Đại La.
+ Câu thứ hai là câu hỏi ý kiến của quần thần.
– Cách kết thúc ấy cho thấy Lý Công Uẩn là một vị vua khởi nghiệp, thân dân, khéo léo. Kết thúc bài chiếu không phải là một câu mệnh lệnh mà là một câu hỏi ý kiến sắc lệnh nghiêm khắc ấy trở thành một cuộc đối thoại cởi mở giữa vua và quần thần, tạo được sự đồng cảm nơi quần thần, nhân dân. Nói cách khác, cách kết thúc ấy cho thấy việc dời đô không phải là nguyện riêng của vua mà “trên vâng mệnh trời, dưới theo ý dân”.
→ Cách kết thúc bài chiếu cho thấy Lý Công Uẩn là vị vua thấu tình đạt lý, biết lắng nghe ý kiến nguyện vọng của thần dân. Đây là lý do quan trọng giúp ông xây dựng vương triều nhà Lý hùng mạnh, trở thành một trong những triều đại phong kiến thịnh trị nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
“Chiếu dời đô” là văn bản chính luận đặc sắc với kiểu văn biền ngẫu, nhịp nhàng, cân xứng.Cách lập luận chặt chẽ, kết hợp giữa lí lẽ, dẫn chứng và cảm xúc, tình cảm của tác giả làm cho bài chiếu có sức thuyết phục cao.
2. Nội dung
“Chiếu dời đô” phản ánh khát vọng về một đất nước độc lập, thống nhất và hùng cường của vua Lý Công Uẩn, đồng thời cho thấy tầm nhìn chiến lược của ông.
Hy vọng bài soạn văn Chiếu dời đô lớp 8 ngắn nhất PDF ở trên đã giúp các em nắm vững được kiến thức cốt lõi của bài học, bao gồm mục đích, lí do dời đô và những đặc sắc về nghệ thuật lập luận của văn bản. Từ đó, các em có thể chuẩn bị bài và ôn tập hiệu quả nhất cho các bài kiểm tra sắp tới.
Để học tốt hơn và nắm vững kiến thức Ngữ Văn 8 một cách hệ thống, phụ huynh và các em học sinh có thể tham khảo bộ sách “Làm chủ kiến thức Ngữ Văn bằng sơ đồ tư duy lớp 8 (Tập 1 và Tập 2)”. Với cách trình bày bằng sơ đồ tư duy khoa học, dễ nhớ, cuốn sách sẽ giúp các em học nhanh – nhớ lâu, ôn tập hiệu quả và đạt kết quả cao trong môn Ngữ Văn.
Link đọc thử sách: https://drive.google.com/file/d/1IW8jEFiXWUJSeF7YEEO0N8c3p_ChO1Gw/view?usp=sharing
Tkbooks tự hào là nhà xuất bản sách tham khảo lớp 8 hàng đầu tại Việt Nam!
