Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (trong đời sống của học sinh hiện nay)

Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (trong đời sống của học sinh hiện nay) là bài tập các em cần hoàn thành trong khoảng giữa kì 1 năm lớp 9.

Trong bài viết dưới đây, Tkbooks sẽ giúp các em lựa chọn đề tài, tìm ý, lập dàn ý và đưa ra 2 bài văn mẫu để giúp các em viết được một bài văn hay, sắc bén và có sức thuyết phục.

Mời các em tham khảo!

I. Yêu cầu cần đạt

– Giới thiệu được vấn đề nghị luận.

– Bài viết có hệ thống luận điểm chặt chẽ, lí lẽ và bằng chứng tiêu biểu, thuyết phục.

– Nêu được ý kiến trái chiều và phản bác bằng lí lẽ sắc bén.

– Đề xuất được giải pháp khả thi để giải quyết vấn đề.

II. Hướng dẫn viết bài văn bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết

1. Bước 1: Chuẩn bị viết

1.1. Lựa chọn đề tài

– Đề tài bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết trong đời sống rất phong phú và đa dạng. Khi lựa chọn đề tài, chúng ta cần đảm bảo rằng mình rất quan tâm và vấn đề đó thực sự có ý nghĩa với nhiều người.

1.2. Tìm ý

Để xác định được ý cho bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết trong đời sống chúng ta cần trả lời các câu hỏi sau:

– Vấn đề cần được giải quyết là gì?

– Ý kiến của em về vấn đề như thế nào?

– Có thể xuất hiện ý kiến trái ngược với quan điểm của người viết không? Cần dùng lí lẽ, bằng chứng nào để phản bác?

– Cần có giải pháp nào để giải quyết vấn đề?

1.3. Lập dàn ý

a. Mở bài

Giới thiệu vấn đề và nêu sự cần thiết phải đưa vấn đề ra bàn luận.

b. Thân bài

Triển khai các luận điểm thể hiện quan điểm của người viết về các khía cạnh của vấn đề:

– Luận điểm 1: Vấn đề cần giải quyết là gì? Giải thích rõ vấn đề

– Luận điểm 2: Thực trạng của vấn đề

– Luận điểm 3: Hậu quả và nguyên nhân của vấn đề

– Luận điểm 4: Nêu ý kiến trái chiều và phản bác ý kiến đó

– Luận điểm 5: Đề xuất giải pháp khả thi để giải quyết vấn đề

c. Kết bài

Khẳng định tầm quan trọng của việc nhận thức về vấn đề và các hành động nhằm giải quyết hậu quả của vấn đề tạo ra.

2. Bước 2: Viết bài

– Triển khai các ý thành bài văn hoàn chỉnh. Cần tạo sự kết nối giữa người đọc và người viết để người đọc quan tâm đến vấn đề được đặt ra.

– Hệ thống luận điểm, lí lẽ và dẫn chứng đầy đủ, đa dạng, kết hợp với các số liệu thống kê, ý kiến của các chuyên gia, kết quả nghiên cứu…

– Khi phản bác những ý kiến trái chiều, cần sử dụng lời lẽ đúng mực.

3. Bước 3: Chỉnh sửa bài viết

Đối chiếu bài viết với các vấn đề cần giải quyết để chỉnh sửa cho phù hợp:

– Cần đảm bảo giải quyết được vấn đề nêu ra rõ ràng, đầy đủ.

– Hệ thống luận điểm và lập luận chặt chẽ, có sức thuyết phục.

– Chỉnh sửa các lỗi chính tả, lỗi diễn đạt, ngữ pháp, liên kết, mạch lạc,…

III. Bài văn nghị luận mẫu về một vấn đề cần giải quyết (trong đời sống của học sinh hiện nay)

Đề bài 1:

“Việc sử dụng mạng xã hội thiếu kiểm soát đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại trong đời sống học sinh hiện nay.” Hãy viết một bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ của em về vấn đề trên.

Bài làm:

Trong thời đại công nghệ 4.0, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của con người, đặc biệt là giới trẻ. Học sinh ngày nay có thể dễ dàng kết nối, chia sẻ, học hỏi qua Facebook, TikTok, Instagram hay Zalo. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn, việc sử dụng mạng xã hội thiếu kiểm soát đang trở thành một vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng tiêu cực đến học tập, đạo đức và sức khỏe tinh thần của học sinh. Chính vì vậy, đây là vấn đề cần được bàn luận và tìm hướng giải quyết kịp thời.

Vấn đề cần giải quyết ở đây là thói quen sử dụng mạng xã hội một cách thiếu kiểm soát của nhiều học sinh hiện nay. “Thiếu kiểm soát” nghĩa là sử dụng mạng xã hội quá mức, không có giới hạn thời gian, không chọn lọc nội dung và không ý thức được hậu quả của hành vi trực tuyến. Mạng xã hội vốn là công cụ giúp con người kết nối, học hỏi và giải trí, nhưng khi không được sử dụng đúng cách, nó lại trở thành “con dao hai lưỡi”, có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến người dùng.

Thực trạng cho thấy, phần lớn học sinh hiện nay đều có tài khoản mạng xã hội và dành rất nhiều thời gian cho nó. Theo thống kê gần đây, trung bình một học sinh có thể sử dụng điện thoại hơn 4–6 giờ mỗi ngày chỉ để lướt mạng. Nhiều bạn thức khuya để xem clip, chat nhóm hay “lướt newsfeed”, khiến việc học tập sa sút, sức khỏe giảm sút. Thậm chí, không ít học sinh bị cuốn vào các trào lưu tiêu cực, tin giả hoặc các “drama” vô bổ trên mạng mà quên đi việc học và các mối quan hệ thực tế xung quanh.

Hậu quả và nguyên nhân của vấn đề này thật đáng suy ngẫm. Việc sử dụng mạng xã hội thiếu kiểm soát khiến nhiều học sinh bị sao nhãng trong học tập, giảm khả năng tập trung và thụ động trong tư duy. Một số bạn còn bị ảnh hưởng tâm lý, so sánh bản thân với “cuộc sống ảo” của người khác, dẫn đến tự ti, trầm cảm. Ngoài ra, việc tiếp xúc với các nội dung độc hại, bạo lực hay lệch chuẩn đạo đức cũng có thể làm méo mó nhân cách của học sinh. Nguyên nhân chính là do sự thiếu quản lý của gia đình, nhà trường, cộng với tâm lý tò mò, ham vui, thích thể hiện của lứa tuổi học sinh. Bên cạnh đó, nhiều học sinh chưa có kỹ năng chọn lọc thông tin và tự kiểm soát bản thân khi sử dụng mạng.

Tất nhiên, cũng có ý kiến cho rằng việc sử dụng mạng xã hội là quyền tự do cá nhân, là phương tiện giải trí giúp học sinh giải tỏa căng thẳng sau giờ học. Quan điểm này không sai, nhưng nếu chỉ dừng ở “giải trí” mà không biết giới hạn, học sinh sẽ dễ dàng rơi vào nghiện mạng xã hội – điều dẫn đến nhiều hậu quả nguy hại hơn cả áp lực học tập. Vì vậy, cần phản bác lối suy nghĩ buông thả ấy và nhấn mạnh rằng mạng xã hội chỉ thật sự có ích khi người dùng làm chủ được nó.

Để giải quyết vấn đề, cần có sự phối hợp từ nhiều phía. Mỗi học sinh phải tự ý thức về thời gian và mục đích sử dụng mạng xã hội, biết chọn lọc nội dung tích cực, không chạy theo trào lưu xấu. Gia đình cần quan tâm, định hướng con em mình, đồng thời tạo ra môi trường sinh hoạt, học tập lành mạnh. Nhà trường nên tăng cường giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng truyền thông số cho học sinh. Xã hội cũng cần xây dựng môi trường mạng văn minh, ngăn chặn các nội dung độc hại lan truyền.

Kết lại, việc sử dụng mạng xã hội thiếu kiểm soát là một vấn đề nghiêm trọng trong đời sống học sinh hiện nay. Nhận thức đúng đắn về lợi ích và tác hại của mạng xã hội sẽ giúp học sinh biết cách sử dụng nó như một công cụ học tập và phát triển bản thân, thay vì để nó chi phối cuộc sống. Chỉ khi mỗi người biết làm chủ hành vi của mình trên mạng, chúng ta mới có thể xây dựng một thế hệ trẻ năng động, hiểu biết và văn minh trong kỷ nguyên số.

Đề bài 2:

Hãy viết một bài văn trình bày suy nghĩ của em về vấn đề bạo lực học đường trong đời sống học sinh hiện nay.

Bài làm:

Trong môi trường học đường – nơi lẽ ra chỉ có tình bạn trong sáng, sự sẻ chia và niềm vui học tập – thì những hành vi bạo lực lại đang dần trở thành nỗi ám ảnh. Bạo lực học đường không còn là chuyện cá biệt mà đã trở thành một vấn đề xã hội nhức nhối, cần được nhìn nhận và giải quyết kịp thời. Việc bàn luận và tìm hướng khắc phục hiện tượng này là điều hết sức cần thiết trong đời sống học sinh hiện nay.

Bạo lực học đường là những hành vi dùng lời nói, cử chỉ hoặc hành động để xúc phạm, làm tổn thương thể xác và tinh thần của người khác trong môi trường học đường. Nó không chỉ là những vụ đánh nhau giữa học sinh mà còn bao gồm việc bắt nạt, cô lập, chế giễu, đe dọa — những hành vi tưởng chừng nhỏ nhưng lại để lại vết thương tâm lý sâu sắc.

Trong những năm gần đây, tình trạng bạo lực học đường đang có xu hướng gia tăng và trẻ hóa. Không ít vụ việc được ghi lại và lan truyền trên mạng xã hội khiến dư luận phẫn nộ: học sinh đánh nhau ngay trong lớp, quay video để “câu view”, thậm chí dùng lời nói xúc phạm nhau trên các nhóm chat. Ngoài ra, một dạng bạo lực mới là bạo lực tinh thần – nói xấu, tẩy chay, cô lập bạn bè – cũng đang âm thầm diễn ra trong nhiều lớp học.

Nguyên nhân của bạo lực học đường đến từ nhiều phía. Trước hết, sự thiếu kiềm chế, nóng nảy và thiếu kỹ năng ứng xử của học sinh là yếu tố trực tiếp. Bên cạnh đó, ảnh hưởng từ phim ảnh bạo lực, mạng xã hội, game online cùng sự thiếu quan tâm từ gia đình và nhà trường càng khiến các em dễ sa vào hành vi sai lệch.

Hậu quả của bạo lực học đường vô cùng nghiêm trọng: người bị hại có thể sợ hãi, tự ti, trầm cảm, thậm chí có trường hợp tìm đến cái chết. Người gây ra bạo lực thì đánh mất nhân cách, bị kỷ luật, ảnh hưởng đến tương lai. Tệ hơn, môi trường học đường – nơi lẽ ra là mái nhà thứ hai – trở thành nơi đầy sợ hãi và bất an.

Có người cho rằng bạo lực học đường chỉ là “chuyện con nít”, “va chạm nhỏ giữa bạn bè”, không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, quan điểm này hoàn toàn sai lầm. Mỗi hành vi bạo lực, dù nhỏ, đều có thể trở thành ngòi nổ dẫn đến hậu quả lớn. Nếu không ngăn chặn kịp thời, nó sẽ hình thành thói quen giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực, làm lệch lạc nhân cách học sinh.

Để chấm dứt tình trạng bạo lực học đường, trước hết học sinh cần rèn luyện lòng nhân ái, biết kiềm chế cảm xúc, học cách tôn trọng và thấu hiểu người khác.

Gia đình phải là nơi dạy con bằng tình thương, lắng nghe và định hướng hành vi cho con. Nhà trường cần tăng cường giáo dục kỹ năng sống, tổ chức hoạt động ngoại khóa, xây dựng môi trường học tập thân thiện và an toàn.

Bên cạnh đó, xã hội và truyền thông nên tuyên truyền mạnh mẽ về hậu quả của bạo lực học đường, đồng thời tôn vinh những tấm gương sống đẹp, biết yêu thương và giúp đỡ bạn bè.

Bạo lực học đường không chỉ làm tổn thương một cá nhân mà còn gặm nhấm những giá trị tốt đẹp của giáo dục và nhân cách con người. Mỗi học sinh cần hiểu rằng “một lời nói ác ý có thể khiến người khác tổn thương cả đời, nhưng một hành động yêu thương có thể cứu vớt cả một tâm hồn.”

Vì vậy, chúng ta hãy cùng chung tay xây dựng một môi trường học đường an toàn, nhân ái và tràn đầy yêu thương, để mỗi ngày đến trường thực sự là một ngày vui.

Hy vọng những hướng dẫn viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (trong đời sống của học sinh hiện nay) ở trên đã giúp các em nắm vững cách triển khai một bài viết nghị luận hoàn chỉnh — từ việc lựa chọn vấn đề, xác định luận điểm, xây dựng lí lẽ, dẫn chứng đến đề xuất giải pháp phù hợp.

Nếu các em muốn có thêm nhiều sơ đồ tư duy, hệ thống kiến thức rõ ràng cùng các bài văn mẫu tham khảo, hãy đọc thử và trải nghiệm cuốn “Làm chủ kiến thức Ngữ Văn bằng sơ đồ tư duy lớp 9 – Luyện thi vào 10, Phần 2: Tiếng Việt – Tập làm văn” do TKBooks phát hành. Cuốn sách sẽ là người bạn đồng hành hữu ích, giúp các em học nhanh – nhớ lâu và đạt điểm cao trong kì thi vào lớp 10.

Link đọc thử sách: https://drive.google.com/file/d/1rNHaFCnRgOCdxSQ2nh_UIUGGZz7ooYpn/view?usp=sharing

Tkbooks.vn