Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội (một sản phẩm văn hóa truyền thống trong cuộc sống hiện tại) là bài nói và nghe mà các em sẽ thực hành trên lớp. Để chuẩn bị tốt cho bài nói và nghe này, Tkbooks sẽ giúp các em lên dàn ý và hướng dẫn các bước viết bài trình bày, chuyển từ dạng viết sang dạng nói kèm theo đó là bài trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội mẫu.
Mời các em tham khảo!
I. Các bước trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội (một sản phẩm văn hóa truyền thống trong cuộc sống hiện tại)
1. Bước 1: Trước khi nói
a. Trình bày bài nói dựa trên bài viết có sẵn
– Chuyển bài viết thành dàn ý cho bài nói, ngôn ngữ viết thành ngôn ngữ nói, gần gũi, dễ hiểu.
– Đánh dấu những ý quan trọng cần nhấn mạnh: ví dụ, lịch sử hình thành sản phẩm văn hóa, vai trò trong đời sống hiện nay, ý nghĩa gìn giữ và phát huy.

b. Trình bày bài nói nhưng chưa có bài viết
Người nói cần tìm hiểu kỹ về sản phẩm văn hóa truyền thống (ví dụ: áo dài, trống đồng, tranh Đông Hồ, nhã nhạc cung đình Huế…), đọc tài liệu, tham khảo ý kiến, đánh giá của người dân, các nhà nghiên cứu… để lập dàn ý cho bài nói.
– Phần mở đầu:
- Lời chào và giới thiệu bản thân.
- Giới thiệu tên sản phẩm văn hóa truyền thống mình chọn, nêu lý do chọn đề tài và ấn tượng chung về sản phẩm đó.
– Phần nội dung chính:
- Giới thiệu khái quát: nguồn gốc, lịch sử, vùng miền, quá trình phát triển của sản phẩm văn hóa.
- Vai trò và ý nghĩa trong đời sống xã hội hiện nay: trong lễ hội, trong giao tiếp văn hóa, trong nghệ thuật, du lịch…
- Đánh giá: những nét độc đáo, giá trị nghệ thuật, tinh thần mà sản phẩm mang lại; những thách thức (nguy cơ mai một, thương mại hóa…).
- Nêu suy nghĩ, quan điểm cá nhân: bạn thấy sản phẩm văn hóa đó có giá trị như thế nào, có nên được gìn giữ và phát triển ra sao.
– Phần kết thúc:
- Khẳng định lại ý nghĩa to lớn của sản phẩm văn hóa truyền thống trong đời sống hiện đại.
- Lời cảm ơn.
2. Bước 2: Trình bày bài nói, thực hành nghe
– Người nói thực hành bài nói trước lớp theo nội dung đã chuẩn bị. Khi trình bày cần chú ý đến:
- Phong thái, giọng điệu, cử chỉ, điệu bộ tự tin, rõ ràng.
- Có thể dùng hình ảnh, video, sản phẩm mẫu để bài nói thêm sinh động.
- Vừa nói vừa quan sát thái độ của người nghe, điều chỉnh nhịp độ, cách nhấn mạnh để thu hút hơn.
– Người nghe tập trung lắng nghe, ghi lại các thông tin quan trọng, đưa ra nhận xét, ưu – nhược điểm, hoặc đặt câu hỏi phản biện cho người nói.
3. Bước 3: Sau khi nói
– Sau phần trình bày, cả người nói và người nghe cùng trao đổi.
- Người nghe góp ý, nêu câu hỏi hoặc bổ sung ý kiến một cách công bằng, tôn trọng.
- Người nói lắng nghe, giải thích, tiếp thu ý kiến với tinh thần cầu thị.
→ Qua quá trình này, cả người nói và người nghe đều hiểu sâu hơn về sản phẩm văn hóa truyền thống cũng như vai trò của nó trong xã hội hiện đại.
BẢNG TỰ KIỂM TRA KĨ NĂNG NÓI
Nội dung kiểm tra | Đạt | Chưa đạt |
Bài nói có đầy đủ các phần: mở đầu, nội dung chính và kết thúc. | ||
Phần mở đầu: giới thiệu bản thân và nêu tên sản phẩm văn hóa truyền thống, lý do chọn. | ||
Phần nội dung chính: | ||
– Giới thiệu rõ ràng các thông tin chung về sản phẩm (nguồn gốc, lịch sử, đặc điểm). | ||
– Trình bày vai trò, ý nghĩa của sản phẩm trong đời sống hiện tại. | ||
– Nêu những nét độc đáo, giá trị nghệ thuật và tinh thần mà sản phẩm mang lại. | ||
– Nêu cảm xúc, suy nghĩ, ý kiến cá nhân về sản phẩm văn hóa đó. | ||
Phần kết thúc: khẳng định lại ý nghĩa của sản phẩm và lời cảm ơn. | ||
Nói to, rõ ràng, có ngữ điệu, biểu cảm; biết sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ (cử chỉ, hình ảnh minh họa). |
BẢNG TỰ KIỂM TRA KĨ NĂNG NGHE
Nội dung kiểm tra | Đạt | Chưa đạt |
Nắm được những thông tin cơ bản về sản phẩm văn hóa truyền thống (nguồn gốc, ý nghĩa, giá trị). | ||
Hiểu được vai trò, giá trị nghệ thuật và ý nghĩa xã hội mà người nói trình bày. | ||
Thái độ chú ý, tôn trọng, nghiêm túc, thể hiện sự ủng hộ, cổ vũ khi nghe bạn trình bày. | ||
Đưa ra được những nhận xét, góp ý xác đáng, công bằng; có thể đặt câu hỏi để làm rõ thêm vấn đề. |
II. Bài Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội (một sản phẩm văn hóa truyền thống trong cuộc sống hiện tại) mẫu
Trình bày ý kiến về sản phẩm văn hóa truyền thống Tranh Đông Hồ trong cuộc sống hiện tại
Phần mở đầu
(Giọng vui vẻ, hào hứng)
Kính chào thầy cô giáo và các bạn học sinh lớp 8A1!
Tôi là Nguyễn Minh Anh. Hôm nay, tôi rất vui khi được đứng ở đây để trình bày ý kiến của mình về một sản phẩm văn hóa truyền thống độc đáo của dân tộc Việt Nam – Tranh Đông Hồ.
Phần nội dung chính
(Giọng trầm lắng, giàu cảm xúc)
Kính thưa thầy cô và các bạn! Từ lâu, tranh dân gian Việt Nam đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người dân. Trong đó, tranh Đông Hồ – dòng tranh nổi tiếng ở làng Đông Hồ, tỉnh Bắc Ninh – không chỉ phản ánh phong tục, tập quán, đời sống lao động mà còn chứa đựng triết lý nhân sinh sâu sắc.
Tranh Đông Hồ có lịch sử hàng trăm năm, được làm hoàn toàn thủ công từ bàn tay khéo léo của nghệ nhân. Điểm đặc biệt là nguyên liệu đều đến từ thiên nhiên: giấy điệp óng ánh, màu sắc lấy từ tre, lá cây, than tre, hoa hòe… Chính sự mộc mạc ấy đã tạo nên nét riêng khó lẫn của dòng tranh này.
(Giọng tự hào, sôi nổi)
Thưa thầy cô và các bạn, mỗi bức tranh Đông Hồ không chỉ là tác phẩm nghệ thuật mà còn là thông điệp văn hóa. Những bức tranh như “Đám cưới chuột”, “Lợn đàn”, “Vinh hoa – Phú quý” vừa hài hước, dí dỏm vừa gửi gắm ước mơ về cuộc sống sung túc, hạnh phúc. Tranh không chỉ để treo trong ngày Tết mà còn để nhắc nhở con người về đạo lý làm người, về lẽ sống thiện – ác, đúng – sai trong xã hội.
Tuy nhiên, trong đời sống hiện đại, tranh Đông Hồ đang đối diện với nhiều thách thức. Nhu cầu thưởng thức nghệ thuật truyền thống giảm đi, người trẻ ít quan tâm, nhiều gia đình không còn giữ thói quen treo tranh ngày Tết. Làng tranh vì thế cũng thưa dần bóng dáng nghệ nhân. Đây thực sự là một điều khiến chúng ta phải trăn trở.
Đối với bản thân tôi, mỗi lần ngắm tranh Đông Hồ, tôi lại cảm nhận được sự gắn bó giữa nghệ thuật và đời sống bình dị. Những đường nét, màu sắc mộc mạc khiến tôi thấy gần gũi, thân thương như đang lắng nghe tiếng nói của cha ông gửi gắm qua từng bức tranh. Tôi nghĩ rằng, thế hệ trẻ chúng ta cần phải ý thức hơn trong việc giữ gìn và phát huy giá trị của tranh Đông Hồ, để không chỉ là kỷ niệm của quá khứ mà còn là hơi thở trong đời sống văn hóa hôm nay.
Phần kết thúc
(Giọng chân thành, sâu lắng)
Kính thưa thầy cô và các bạn! Tranh Đông Hồ không chỉ là sản phẩm nghệ thuật mà còn là di sản văn hóa quý báu, là niềm tự hào của dân tộc. Giữ gìn tranh Đông Hồ cũng chính là giữ gìn bản sắc văn hóa Việt Nam.
Tôi xin chân thành cảm ơn thầy cô và các bạn đã lắng nghe phần trình bày của tôi. Rất mong nhận được những góp ý để bài nói của tôi hoàn thiện hơn.
Hy vọng các bước hướng dẫn trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội (một sản phẩm văn hóa truyền thống trong cuộc sống hiện tại) ở trên đã giúp các em có một bài nghe và nói xuất sắc trên lớp cũng như hiểu thêm về cuốn sách lịch sử mà mình yêu thích.
Đừng quên tham khảo các bài soạn văn lớp 8 khác trong cuốn Làm chủ kiến thức Ngữ Văn bằng sơ đồ tư duy lớp 8 Tập 1 và Tập 2 để nâng cao kiến thức môn Ngữ Văn cũng như đạt điểm số cao hơn trên lớp nhé!
Link đọc thử sách: https://drive.google.com/file/d/1IW8jEFiXWUJSeF7YEEO0N8c3p_ChO1Gw/view
Tkbooks tự hào là nhà xuất bản sách tham khảo lớp 8 hàng đầu tại Việt Nam!
Hãy bổ ích
Hãy nêu một số câu sau phần trình bày bài nói để hỏi các bạn sau khi nghe xong
Dưới đây là 5 câu hỏi gợi ý bạn có thể tham khảo nhé:
1. Theo các bạn, là một học sinh, chúng ta có thể làm những hành động cụ thể nào ngay từ hôm nay để góp phần nhỏ bé vào việc bảo tồn và quảng bá một sản phẩm văn hóa truyền thống như Tranh Đông Hồ, ngoài việc chỉ tìm hiểu qua sách vở?
2. Tôi đã đề cập đến thách thức về nguy cơ mai một và thương mại hóa của Tranh Đông Hồ. Các bạn nghĩ đâu là mối đe dọa lớn nhất đối với dòng tranh này trong thời đại công nghệ số? Và chúng ta nên ưu tiên giải quyết mối đe dọa nào trước?
3. Nếu Tranh Đông Hồ được “hiện đại hóa” để phù hợp hơn với giới trẻ (ví dụ: in trên áo phông, ốp điện thoại, làm hoạt hình…), các bạn thấy điều này là tích cực hay tiêu cực? Làm thế nào để vừa đổi mới mà vẫn giữ được giá trị cốt lõi của nghệ thuật dân gian?
4. Ngoài Tranh Đông Hồ, trong đời sống hiện đại, các bạn còn ấn tượng nhất với sản phẩm văn hóa truyền thống nào khác của Việt Nam (như Áo dài, Nhã nhạc, Hát Xoan…) và tại sao? Các bạn có cảm nhận gì về vai trò của nó trong cuộc sống của chính mình?
5. Trong bài trình bày, tôi có nhắc đến một điểm đặc biệt về nguyên liệu làm Tranh Đông Hồ. Bạn nào có thể nhắc lại những nguyên liệu chính được sử dụng để tạo nên giấy điệp và màu sắc của dòng tranh này không? (Câu hỏi này giúp bạn xác nhận người nghe đã nắm được thông tin cơ bản chưa).
Chúc bạn hoàn thành bài nói thật xuất sắc và có những tiết học bổ ích trên lớp.