Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn Bình Thuận 2022 – 2023 kèm đáp án chi tiết
Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn Bình Thuận 2022 – 2023 kèm đáp án chi tiết dưới đây sẽ giúp các em làm quen với cấu trúc đề thi, nắm bắt được những dạng câu hỏi thường gặp cũng như rèn luyện kỹ năng làm bài thi môn Văn trong kỳ thi tuyển sinh lớp 10 sắp tới.
Mời các em tham khảo!
I. Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn Bình Thuận 2022 – 2023
1. PHẦN ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc kĩ các phần trích sau và trả lời câu hỏi:
Trích 1:
“Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,”
Câu 1 (0,5 điểm). Đoạn thơ trên được trích trong tác phẩm nào? Tác giả là ai?
Câu 2 (0,5 điểm). Tìm một thành ngữ được sử dụng trong đoạn thơ.
Câu 3 (1,0 điểm). Em hiểu như thế nào về hai câu thơ:
“Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.”
Trích 2:
“Lời khen như tia nắng mặt trời, nó cần thiết cho muôn loài, trong đó có con người phát triển. Vậy mà hầu hết chúng ta luôn sẵn sàng sử dụng những làn gió lạnh như cắt để phê phán và thường ngần ngại khi tặng người thân của mình những tia nắng ấm áp từ những lời khen tặng. Ngẫm nhìn kỹ, chúng ta sẽ thấy có những lời khen đã làm thay đổi hẳn cuộc đời của một ai đó.”
(Trích Đắc nhân tâm, Dale Carnegie, NXB Tổng hợp T.P Hồ Chí Minh, 2019, tr.290)
Câu 4 (0,5 điểm). Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 5 (0,5 điểm). Nêu tác dụng của phép tu từ so sánh trong câu văn: “Lời khen như tia nắng mặt trời, nó cần thiết cho muôn loài, trong đó có con người phát triển.”
2. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (3,0 điểm). Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về ý nghĩa của lời khen trong cuộc sống.
Câu 2 (4,0 điểm). Cảm nhận của em về tâm lí, hành động của bé Thu trong lần gặp cha cuối cùng, khi anh Sáu được về phép.
(Chiếc lược ngà, Nguyễn Quang Sáng, Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục, tr.195 – 200)
II. Đáp án đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn Bình Thuận 2022 – 2023
1. PHẦN ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Câu 1 (0,5 điểm): Đoạn thơ trên được trích trong tác phẩm nào? Tác giả là ai?
Đáp án: Đoạn thơ trên được trích từ bài thơ “Đồng chí” của tác giả Chính Hữu.
Câu 2 (0,5 điểm): Tìm một thành ngữ được sử dụng trong đoạn thơ.
Đáp án: Thành ngữ trong đoạn thơ là “nước mặn đồng chua”.
Câu 3 (1,0 điểm): Em hiểu như thế nào về hai câu thơ:
“Quê hương anh nước mặn, đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.”
Đáp án: Hai câu thơ trên nói về sự khác biệt giữa quê hương của hai người lính. “Quê hương anh nước mặn, đồng chua” ám chỉ quê hương của người bạn là vùng đất nhiễm mặn, đồng ruộng khó canh tác. Còn “Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá” thể hiện quê hương của người kể chuyện là vùng đất cằn cỗi, nhiều sỏi đá, khó khăn trong canh tác. Cả hai câu thơ đều gợi lên hình ảnh những vùng quê nghèo khó, gian nan, nhưng đó cũng chính là nơi sinh ra những con người kiên cường, dũng cảm.
Câu 4 (0,5 điểm): Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
Đáp án: Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích là nghị luận.
Giải thích:
Phương thức nghị luận là cách thức trình bày các ý kiến, quan điểm, lập luận nhằm thuyết phục người đọc, người nghe về một vấn đề nào đó. Đoạn trích từ “Đắc nhân tâm” của Dale Carnegie sử dụng phương thức này để diễn đạt các luận điểm về tầm quan trọng của lời khen trong cuộc sống.
Luận điểm chính: Lời khen có giá trị quan trọng như tia nắng mặt trời đối với sự phát triển của con người và muôn loài.
Luận cứ hỗ trợ: Phần lớn chúng ta thường dễ dàng phê phán nhưng lại ngần ngại trong việc khen ngợi người khác.
Ví dụ minh họa: Những lời khen có thể làm thay đổi hẳn cuộc đời của một ai đó, chứng minh sức mạnh tích cực của lời khen.
Trong đoạn trích, tác giả sử dụng các lập luận và dẫn chứng để phân tích và thuyết phục người đọc nhận thức rõ hơn về giá trị của lời khen. Những câu như “Lời khen như tia nắng mặt trời, nó cần thiết cho muôn loài, trong đó có con người phát triển” và “hầu hết chúng ta luôn sẵn sàng sử dụng những làn gió lạnh như cắt để phê phán” là những lập luận nhằm làm nổi bật sự tương phản giữa việc khen ngợi và phê phán.
Như vậy, thông qua việc lập luận và sử dụng các hình ảnh so sánh, đoạn văn không chỉ cung cấp thông tin mà còn thuyết phục người đọc về tầm quan trọng của việc khen ngợi trong cuộc sống hàng ngày. Đây chính là đặc trưng của phương thức biểu đạt nghị luận.
Câu 5 (0,5 điểm): Nêu tác dụng của phép tu từ so sánh trong câu văn: “Lời khen như tia nắng mặt trời, nó cần thiết cho muôn loài, trong đó có con người phát triển.”
Đáp án: Phép tu từ so sánh trong câu văn này giúp nhấn mạnh vai trò quan trọng của lời khen đối với con người, giống như tia nắng mặt trời cần thiết cho sự sống của muôn loài. Nó tạo ra một hình ảnh cụ thể, dễ hiểu, giúp người đọc thấy rõ tầm quan trọng và sức mạnh tích cực của lời khen trong cuộc sống hàng ngày.
2. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (3,0 điểm): Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của bản thân về ý nghĩa của lời khen trong cuộc sống.
Đáp án:
Lời khen đóng một vai trò quan trọng trong cuộc sống, không chỉ là công cụ để thúc đẩy và khuyến khích mà còn là sợi dây kết nối giữa con người với nhau. Trước hết, lời khen có tác dụng động viên, khích lệ tinh thần, giúp người được khen cảm thấy tự tin và có động lực phấn đấu hơn.
Khi nhận được lời khen, con người thường cảm thấy công sức của mình được ghi nhận, điều này tạo ra một môi trường tích cực và năng động, từ đó nâng cao hiệu suất làm việc và học tập. Thêm vào đó, lời khen còn là cách thể hiện sự tôn trọng và yêu thương. Một lời khen chân thành có thể tạo dựng và củng cố mối quan hệ, làm cho người nghe cảm thấy được quan tâm và trân trọng.
Tuy nhiên, để lời khen thực sự có ý nghĩa, nó cần phải xuất phát từ lòng chân thành, đúng lúc và đúng chỗ. Những lời khen xã giao, giả dối có thể gây tác dụng ngược, làm giảm đi giá trị của nó và gây mất lòng tin. Chính vì vậy, mỗi chúng ta nên học cách khen ngợi đúng mực, đúng thời điểm để lời khen thực sự trở thành những “tia nắng mặt trời”, lan tỏa ấm áp và tích cực đến mọi người xung quanh.
Câu 2 (4,0 điểm): Cảm nhận về tâm lí, hành động của bé Thu trong lần gặp cha cuối cùng, khi anh Sáu được về phép (Chiếc lược ngà, Nguyễn Quang Sáng, Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục, tr.195 – 200)
Đáp án:
Trong truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng, tâm lí và hành động của bé Thu trong lần gặp cha cuối cùng khi anh Sáu được về phép đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Bé Thu, từ một cô bé bướng bỉnh, kiên quyết không nhận cha, đã có sự thay đổi tâm lí lớn khi nhận ra tình cảm thật sự của người cha dành cho mình.
Ban đầu, bé Thu không nhận cha vì cô bé không thể chấp nhận người đàn ông có vết sẹo dài trên mặt là cha của mình, người mà cô bé chỉ nhớ qua tấm ảnh cũ. Sự cứng đầu, ngang bướng của Thu thể hiện qua những hành động phản kháng mạnh mẽ như không chịu gọi cha, cố tình làm trái lời anh Sáu. Điều này xuất phát từ tâm lí trẻ con, sự nhạy cảm và lòng yêu thương mãnh liệt dành cho người cha trong kí ức.
Tuy nhiên, trong lần gặp cha cuối cùng, khi anh Sáu chuẩn bị trở lại chiến trường, bé Thu đã bất ngờ gọi tiếng “Ba” trong nước mắt. Sự thay đổi đột ngột này cho thấy sự thức tỉnh và nhận ra tình cảm thật sự của cô bé. Tiếng “Ba” bật ra từ lòng yêu thương dồn nén, sự hối hận vì những hành động bướng bỉnh trước đó và nỗi sợ mất đi người cha một lần nữa. Bé Thu chạy đến ôm chặt lấy cha, khóc nức nở, thể hiện rõ sự gắn bó, yêu thương mà cô bé dành cho cha mình.
Tâm lí và hành động của bé Thu trong lần gặp cha cuối cùng đã làm nổi bật tình cảm gia đình thiêng liêng và sâu đậm. Nó cũng thể hiện sự trưởng thành trong nhận thức và tình cảm của một đứa trẻ, đồng thời tạo nên sức lay động mạnh mẽ trong lòng người đọc về giá trị của tình thân trong những hoàn cảnh éo le của cuộc sống.
Việc ôn luyện với đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn của tỉnh Bình Thuận năm học 2022 – 2023 sẽ giúp các em học sinh lớp 9 không chỉ củng cố kiến thức mà còn rèn luyện kỹ năng làm bài thi hiệu quả.
Tkbooks.vn hy vọng rằng bộ đề thi kèm đáp án chi tiết này sẽ là người bạn đồng hành đáng tin cậy, giúp các em tự tin hơn và đạt được kết quả cao trong kỳ thi sắp tới.
Để ôn luyện tốt hơn môn Ngữ Văn 9, các em hãy tham khảo ngay cuốn sách Làm chủ kiến thức Ngữ văn 9 luyện thi vào 10 mà Tkbooks cực kỳ tâm huyết biên soạn dành riêng cho các em nhé!
Link đọc thử sách: https://drive.google.com/file/d/1PKMXshjKHhJER-EIKngOhGX8TTLGfawb/view
Tkbooks tự hào là nhà xuất bản sách tham khảo cho học sinh THCS hàng đầu tại Việt Nam!