Đề thi môn Văn kỳ thi Tuyển sinh lớp 10 THPT tỉnh Ninh Bình năm 2024 – 2025 kèm đáp án chi tiết
Đề thi môn Văn kỳ thi Tuyển sinh lớp 10 THPT tỉnh Ninh Bình năm 2024 – 2025 kèm đáp án chi tiết dưới đây sẽ giúp các em học sinh lớp 9 của các tỉnh khác có cái nhìn rõ nét về cấu trúc, nội dung và yêu cầu của đề thi môn Văn vào 10, từ đó chuẩn bị tốt nhất cho kỳ thi quan trọng này.
I. Đề thi chính thức
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH NINH BÌNH
ĐỀ THI CHÍNH THỨC
(Đề thi gồm 02 phần, trong 02 trang)
ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT Năm học 2024 – 2025
Ngày thi: 01/6/2024
Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian phát đề)
PHẦN 1. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích dưới đây và thực hiện các yêu cầu sau:
Một trong những khác biệt giữa người thành công và người thất bại là ở thái độ tiếp nhận khác nhau đối với những khó khăn của cuộc sống. Người thất bại thường né tránh, hoặc cam chịu các trở ngại còn người thành công luôn đi tìm giải pháp, ngay cả khi phải chịu đựng khổ ải bởi họ tin rằng họ sẽ vượt qua.
Rất nhiều người cử mãi nói về những khó khăn của mình như thể trường hợp của mình là duy nhất, và hình như họ cảm thấy cuộc sống của người khác dễ dàng hơn. Trong suy nghĩ của họ, cỏ vẻ như phàn nàn sẽ trút bớt trở ngại của mình lên người khác và chính điều đó cũng thể hiện rằng họ chưa nhận ra khó khăn là điều vốn có của cuộc sống. Ngay khi chúng ta chấp nhận sự thực: Cuộc sống vốn khắc nghiệt thì chúng ta cũng bắt đầu hiểu rằng, mỗi trở ngại cũng chính là một cơ hội. Thay vì để khó khăn đánh bại, chúng ta hãy đón nhận chúng như một cơ hội để rèn luyện bản lĩnh của chính mình.
(Trích: Hạt giống tâm hồn, Nhiều tác giả, NXB Hồng Đức, 2018, tr. 62-63).
Câu 1. Nêu phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.
Câu 2. Theo đoạn trích, thái độ tiếp nhận khác nhau đối với những khó khăn của cuộc sống giữa người thành công và người thất bại là gì?
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về quan niệm: mỗi trở ngại cũng chính là một cơ hội?
Câu 4. Hãy nêu một thông điệp có ý nghĩa đối với anh/chị sau khi đọc đoạn văn bản trên?
PHẦN II. TẠO LẬP VĂN BẢN (7,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Từ ngữ liệu tại phần I, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về tầm quan trọng của những thử thách trong cuộc sống mỗi người.
Câu 2. (5,0 điểm)
Cảm nhận về nhân vật ông Sáu trong đoạn trích sau:
[…] Tôi hãy còn nhớ buổi chiều hôm đó – buổi chiều sau một ngày mưa rừng, giọt mưa còn đọng trên lá, rừng sáng lấp lánh. Đang ngồi làm việc dưới tấm ni lông nóc, tôi bỗng nghe tiếng kêu. Từ con đường mòn chạy lẫn trong rừng sâu, anh hớt hải chạy về, tay cầm khúc ngà đưa lên khoe với tôi. Mặt anh hớn hở như một đứa trẻ được quà.
Sau đó anh lấy vỏ đạn hai mươi là của Mĩ, đập mỏng làm thành một cây cưa nhỏ, của khúc ngà thành từng miếng nhỏ. Những lúc rỗi, anh cưa từng chiếc răng lược, thận trọng tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc. Chẳng hiểu sao tôi thích ngồi nhìn anh làm và cảm thấy vui vui khi thấy bụi ngà rơi mỗi lúc một nhiều. Một ngày, anh cưa được một vài răng. Không bao lâu sau, cây lược được hoàn thành. Cây lược dài độ hơn một tấc, bề ngang độ ba phân rưỡi, cây lược cho con gái, cây lược dùng để chải mái tóc dài, cây lược chỉ có một hàng răng thưa. Trên sống lưng lược có khắc một hàng chữ nhỏ mà anh đã gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét: “Yêu nhớ tặng Thu con của ba”. Cây lược ngà ấy chưa chải được mái tóc của con, nhưng nó như gỡ rối được phần nào tâm trạng của anh. Những đêm nhớ con, anh it nhớ đến nỗi hổi hận đánh con, nhớ con, anh lấy cây lược ra ngắm nghía rồi mài lên tóc cho cây lược thêm bóng, thêm mượt. Có cây lược, anh càng mong gặp lại con. Nhưng rồi một chuyện không may xảy ra. Một ngày cuối năm năm mươi tám – năm đó ta chưa võ trang – trong một trận càn lớn của quân Mĩ – ngụy, anh Sáu bị hi sinh. Anh bị viên đạn của máy bay Mĩ bắn vào ngực. Trong giờ phút cuối cùng, không còn đủ sức trăng trối lại điều gì, hình như chỉ có tình cha con là không thể chết được, anh đưa tay vào tủi, móc cây lược, đưa cho tôi và nhìn tôi một hồi lâu. Tôi không đủ lời lẽ để tả lại cái nhìn ấy, chỉ biết rằng, cho đến bây giờ, thỉnh thoảng tôi cứ nhớ lại đôi mắt của anh.
– Tôi sẽ mang về trao tận tay cho cháu.
Tôi cúi xuống gần anh và khẽ nói. Đến lúc ấy, anh mới nhắm mắt đi xuôi.
(Trích: Chiếc lược ngà – Nguyễn Quang Sáng, Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam 2016, tr.199-200).
II. Đáp án đề thi môn Văn kỳ thi Tuyển sinh lớp 10 THPT tỉnh Ninh Bình năm 2024 – 2025
PHẦN 1. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN (3,0 điểm)
Câu 1:
Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên là nghị luận.
Câu 2:
Theo đoạn trích, người thất bại thường né tránh hoặc cam chịu các trở ngại, trong khi người thành công luôn đi tìm giải pháp, ngay cả khi phải chịu đựng khó khăn, bởi họ tin rằng họ sẽ vượt qua.
Câu 3:
Quan niệm “mỗi trở ngại cũng chính là một cơ hội” có thể hiểu là: Những khó khăn và thử thách trong cuộc sống không phải là điều gì đó cần phải tránh né, mà chính là cơ hội để chúng ta rèn luyện và phát triển bản thân. Khi đối mặt với khó khăn, thay vì bị đánh bại, chúng ta nên nhìn nhận chúng như những bài học quý giá, từ đó tích lũy kinh nghiệm và trưởng thành hơn.
Câu 4:
Một thông điệp có ý nghĩa đối với tôi sau khi đọc đoạn văn bản trên là: “Đối mặt với khó khăn và thử thách là cơ hội để trưởng thành và phát triển bản thân.” Thay vì phàn nàn hay trốn tránh, chúng ta nên đón nhận và tìm cách vượt qua, vì chỉ có như vậy, chúng ta mới có thể trở nên mạnh mẽ và thành công hơn trong cuộc sống.
PHẦN II. TẠO LẬP VĂN BẢN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm):
Những thử thách trong cuộc sống mỗi người có vai trò vô cùng quan trọng, bởi chúng không chỉ giúp ta rèn luyện bản lĩnh, mà còn là cơ hội để phát triển và hoàn thiện bản thân. Khi đối mặt với khó khăn, con người thường buộc phải tìm cách vượt qua, từ đó học hỏi và tích lũy được nhiều kinh nghiệm quý báu. Nếu chúng ta chỉ né tránh hoặc phàn nàn, chúng ta sẽ mãi đứng yên tại chỗ và không thể tiến xa hơn. Thử thách cũng giúp ta hiểu rõ hơn về chính mình, biết được điểm mạnh, điểm yếu của bản thân để từ đó có hướng phát triển phù hợp. Hơn nữa, mỗi lần vượt qua khó khăn, chúng ta sẽ cảm thấy tự tin hơn, kiên định hơn và sẵn sàng đương đầu với những thử thách lớn hơn trong tương lai. Vì vậy, hãy đón nhận những thử thách như những cơ hội quý giá để trưởng thành và tiến bộ.
Câu 2 (5,0 điểm)
Nhân vật ông Sáu trong đoạn trích “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng hiện lên như một biểu tượng đầy xúc động về tình cha con sâu nặng và sự hi sinh cao cả của người cha. Qua từng chi tiết tỉ mỉ của việc làm lược ngà cho con, chúng ta thấy được tình yêu thương mãnh liệt và lòng kiên nhẫn của ông Sáu. Ông đã dùng tất cả tâm huyết của mình để khắc từng chiếc răng lược, từng dòng chữ trên cây lược ngà, thể hiện sự nhớ thương và mong mỏi được gặp lại con gái Thu.
Hình ảnh ông Sáu vui mừng như đứa trẻ khi tìm được khúc ngà thật sự đáng nhớ. Chúng ta có thể tưởng tượng khuôn mặt ông rạng rỡ, niềm vui hiện rõ trong ánh mắt và nụ cười của ông khi cầm khúc ngà trên tay, như thể ông vừa tìm được một kho báu quý giá. Điều này không chỉ thể hiện sự phấn khởi của ông Sáu mà còn làm nổi bật tình cảm sâu đậm ông dành cho con gái. Việc ông cẩn thận làm từng chiếc răng lược và khắc từng chữ “Yêu nhớ tặng Thu con của ba” cho thấy sự tỉ mỉ, chăm chút và tình yêu thương vô bờ bến của ông dành cho con. Đây không chỉ là món quà vật chất mà còn là biểu tượng của tình cảm và sự quan tâm mà ông Sáu muốn gửi gắm đến con gái mình.
Những đêm nhớ con, ông Sáu thường lấy cây lược ra ngắm nghía, mài lên tóc cho cây lược thêm bóng mượt. Hành động này thể hiện nỗi day dứt, ân hận và tình yêu thương sâu nặng của ông đối với con gái. Ông đã bị ám ảnh bởi kỷ niệm đánh con và nhớ đến con trong từng khoảnh khắc. Cây lược ngà không chỉ là vật kỷ niệm mà còn là nơi ông gửi gắm tình cảm và mong ước gặp lại con gái.
Sự hi sinh cuối cùng của ông Sáu, khi ông bị bắn và chỉ kịp trao cây lược ngà cho người bạn để gửi lại cho con, là một hình ảnh xúc động và ám ảnh. Trong giờ phút cuối cùng của cuộc đời, ông Sáu vẫn nghĩ đến con và giữ vững tình cảm cha con thiêng liêng. Hành động này cho thấy tình cha con là bất diệt, không gì có thể chia cắt được.
Trong hoàn cảnh chiến tranh khốc liệt, tình cha con giữa ông Sáu và bé Thu càng trở nên thiêng liêng và đáng trân trọng. Qua câu chuyện của ông Sáu, chúng ta học được bài học về lòng yêu thương, sự nhẫn nại và hi sinh cao cả của người cha. Cây lược ngà không chỉ là một món quà vật chất mà còn là biểu tượng của tình yêu thương vĩnh cửu, là di sản tinh thần quý báu mà ông Sáu dành cho con gái. Tình cảm ấy mãi mãi sống động trong trái tim người đọc, làm cho chúng ta càng thêm trân trọng tình thân và tình cảm gia đình.
Hy vọng rằng bài viết Đề thi môn Văn kỳ thi Tuyển sinh lớp 10 THPT tỉnh Ninh Bình năm 2024 – 2025 kèm đáp án chi tiết ở trên sẽ giúp các em học sinh và quý thầy cô có thêm nguồn tài liệu tham khảo hữu ích cũng như đạt điểm cao hơn trong kỳ thi vào 10 sắp tới.
Chúc các em luôn giữ vững niềm tin, nỗ lực không ngừng và gặt hái nhiều thành công trên con đường học tập và rèn luyện.
Đừng quên tham khảo bộ sách Làm chủ kiến thức Ngữ Văn 9 luyện thi vào 10 của TKbooks để thêm yêu môn Ngữ Văn cũng như đạt điểm cao hơn trong các bài thi, bài kiểm tra các em nhé!
Link đọc thử Phần 1: https://drive.google.com/file/d/1z6Dg5pus-NfXGc3lIow9lmj__GqoIlHq/view
Link đọc thử Phần 2: https://drive.google.com/file/d/1PKMXshjKHhJER-EIKngOhGX8TTLGfawb/view
TKbooks tự hào là nhà xuất bản sách tham khảo cho học sinh lớp 9 hàng đầu tại Việt Nam!