Đáp án đề thi môn Văn tốt nghiệp THPT Quốc Gia năm 2024
Dưới đây là đáp án đề thi môn Văn tốt nghiệp THPT Quốc Gia năm 2024. Những đáp án này sẽ không chỉ giúp các bạn kiểm tra lại bài làm của mình mà còn cung cấp những gợi ý hữu ích để các bạn có thể ước lượng được số điểm môn Ngữ Văn mình có thể đạt được, từ đó có chiến lược làm bài phù hợp cho những môn thi tiếp theo.
I. Đáp án
1. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Câu 1: Theo đoạn trích, điều gì tạo nên lịch sử nghệ thuật của nhân loại?
Lịch sử nghệ thuật của nhân loại được tạo nên bởi sự kế thừa và tiếp nối của các thế hệ nghệ sỹ. Các thế hệ nghệ sỹ trước truyền cảm hứng và nền tảng cho các thế hệ sau, tạo nên một dòng chảy liên tục và sáng tạo không ngừng nghỉ.
Câu 2: Trong đoạn trích, nếu không có những thế hệ nghệ sỹ trước đó thì các nghệ sỹ của thế hệ tiếp theo sẽ như thế nào?
Nếu không có những thế hệ nghệ sỹ trước đó, các nghệ sỹ của thế hệ tiếp theo sẽ không có nguồn lực để sáng tạo và khai phá. Điều này có thể dẫn đến sự ngưng trệ và suy tàn của nghệ thuật.
Câu 3: Việc liên tưởng dòng chảy của con sông với lịch sử sáng tạo nghệ thuật trong đoạn trích có tác dụng gì?
Việc liên tưởng dòng chảy của con sông với lịch sử sáng tạo nghệ thuật có tác dụng minh họa một cách sinh động và cụ thể quá trình kế thừa và phát triển không ngừng của nghệ thuật. Nó nhấn mạnh sự cần thiết của sự tiếp nối giữa các thế hệ nghệ sỹ và tầm quan trọng của sự đổi mới trong nghệ thuật để duy trì sự sống và sức mạnh của nó.
Câu 4: Từ suy ngẫm của tác giả “Nếu tách rời từng giọt nước ra khỏi sự thống nhất của đại dương thì chúng ta chỉ nhìn thấy những giọt nước nhỏ bé, đơn độc và dần dần biến mất”, anh/chị rút ra bài học gì về lối sống cho bản thân?
Bài học rút ra là sự đoàn kết và thống nhất là yếu tố quan trọng để duy trì và phát triển. Trong cuộc sống, mỗi cá nhân cần phải biết hòa nhập, cộng tác và gắn kết với tập thể. Sự đoàn kết sẽ tạo nên sức mạnh chung, giúp vượt qua khó khăn và phát triển bền vững. Ngược lại, nếu sống cô lập, tách biệt, mỗi cá nhân sẽ trở nên yếu ớt, dễ bị tổn thương và mất đi cơ hội phát triển.
2. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1: (2,0 điểm)
Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của việc tôn trọng cá tính.
Việc tôn trọng cá tính có ý nghĩa rất quan trọng trong cuộc sống hiện đại. Mỗi cá nhân đều là một bản thể độc đáo với những đặc điểm, sở thích và quan điểm riêng biệt. Tôn trọng cá tính của mỗi người giúp thúc đẩy sự sáng tạo và phát triển cá nhân, bởi khi được sống và làm việc theo đúng bản chất của mình, mỗi người sẽ có động lực và cảm hứng để cống hiến và hoàn thiện bản thân. Hơn nữa, tôn trọng cá tính còn góp phần xây dựng môi trường xã hội đa dạng, phong phú và hòa nhập. Khi mọi người được chấp nhận và tôn trọng với những gì thuộc về họ, sự khác biệt sẽ trở thành nguồn sức mạnh để cộng đồng phát triển bền vững. Ngược lại, việc áp đặt và không tôn trọng cá tính sẽ dẫn đến sự áp lực, mất mát tinh thần và sự cản trở trong quá trình phát triển. Vì vậy, mỗi chúng ta cần học cách tôn trọng và chấp nhận sự khác biệt, khuyến khích mọi người sống đúng với bản thân mình.
Câu 2: (5,0 điểm)
Phân tích đoạn thơ trong bài “Đất Nước” (trích trường ca “Mặt đường khát vọng”) của Nguyễn Khoa Điềm:
Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi
Đất Nước có trong những cái ngày xửa ngày xưa mẹ thường hay kể.
Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn
Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc
Tóc mẹ thì bới sau đầu
Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn
Cái kèo, cái cột thành tên
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng
Đất Nước có từ ngày đó …
Đất là nơi anh đến trường
Nước là nơi em tắm
Đất Nước là nơi ta hò hẹn
Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm
Đất là nơi “con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc”
Nước là nơi “con cá ngư ông móng nước biển khơi”
Thời gian đằng đẵng
Không gian mênh mông
Đất Nước là nơi dân mình đoàn tụ
Bài làm:
Nguyễn Khoa Điềm, trong đoạn trích từ trường ca “Mặt đường khát vọng”, đã vẽ nên một bức tranh Đất Nước đậm chất sử thi và đầy cảm xúc, nơi mà mỗi hình ảnh, mỗi câu thơ đều chứa đựng tình yêu quê hương sâu nặng và những suy tư về nguồn cội, văn hóa và lịch sử của dân tộc.
Ngay từ những câu thơ đầu, Nguyễn Khoa Điềm đã khẳng định rằng Đất Nước đã tồn tại từ rất lâu đời, trước cả khi mỗi chúng ta được sinh ra. Đất Nước không chỉ là một thực thể địa lý mà còn là một phần không thể tách rời của lịch sử, văn hóa và truyền thống. Những câu chuyện “ngày xửa ngày xưa” mà mẹ thường kể, miếng trầu bà ăn – tất cả đều là những hình ảnh gần gũi, quen thuộc, đưa chúng ta trở về với cội nguồn, với quá khứ xa xưa của dân tộc.
Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi
Đất Nước có trong những cái ngày xửa ngày xưa mẹ thường hay kể.
Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn
Đất Nước không chỉ hiện diện trong những câu chuyện cổ tích mà còn trong những cuộc chiến đấu gian khổ và công lao lao động của nhân dân. Hình ảnh “dân mình biết trồng tre mà đánh giặc” là biểu tượng của sức mạnh và sự kiên cường của người Việt Nam. Tình cảm gia đình, sự gắn bó “cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn” cũng là một phần quan trọng của Đất Nước, thể hiện qua những giá trị truyền thống và tình nghĩa bền chặt.
Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc
Tóc mẹ thì bới sau đầu
Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn
Đoạn thơ tiếp theo gợi lên những hình ảnh quen thuộc của cuộc sống lao động hàng ngày. “Cái kèo, cái cột thành tên” và “hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng” đều là những biểu tượng của sự cần cù, chăm chỉ và sự khéo léo của người dân Việt Nam. Đất Nước hiện diện trong từng công việc, từng chi tiết nhỏ nhặt của cuộc sống thường ngày, qua đó thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa con người và Đất Nước.
Cái kèo, cái cột thành tên
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng
Đất Nước có từ ngày đó …
Ở đây, Đất Nước trở nên gần gũi hơn bao giờ hết qua những kỷ niệm, những tình cảm thân thương. “Đất là nơi anh đến trường”, “nước là nơi em tắm”, “Đất Nước là nơi ta hò hẹn” – tất cả đều là những khoảnh khắc đẹp đẽ của tuổi trẻ, của tình yêu và kỷ niệm. Đất Nước không còn là một khái niệm trừu tượng mà trở thành một phần của cuộc sống, một phần của tình yêu và những ký ức khó quên.
Đất là nơi anh đến trường
Nước là nơi em tắm
Đất Nước là nơi ta hò hẹn
Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm
Cuối cùng, Nguyễn Khoa Điềm mở rộng khái niệm Đất Nước ra cả không gian và thời gian. Đất Nước không chỉ là nơi diễn ra những câu chuyện và kỷ niệm mà còn là biểu tượng của sự vĩnh cửu, của sự trường tồn qua mọi thời đại. Hình ảnh “con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc” và “con cá ngư ông móng nước biển khơi” là những biểu tượng huyền thoại, đưa chúng ta từ hiện thực lên tầm cao của thiêng liêng, kỳ vĩ. Đất Nước còn là nơi “dân mình đoàn tụ”, nơi tình cảm cộng đồng được gắn kết, thể hiện sự đoàn kết và sức mạnh của dân tộc.
Đất là nơi “con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc”
Nước là nơi “con cá ngư ông móng nước biển khơi”
Thời gian đằng đẵng
Không gian mênh mông
Đất Nước là nơi dân mình đoàn tụ
Nguyễn Khoa Điềm đã kết hợp khéo léo giữa cảm xúc và suy tư trong đoạn thơ này. Cảm xúc được thể hiện qua những hình ảnh gần gũi, thân thương về Đất Nước, những kỷ niệm và truyền thống lâu đời. Suy tư lại được gửi gắm qua việc khẳng định sự trường tồn và bền vững của Đất Nước, sự gắn kết không thể tách rời giữa Đất Nước và con người. Điều này tạo nên một tình cảm sâu nặng và lòng tự hào đối với Đất Nước, khơi dậy ý thức trách nhiệm và tình yêu nước trong mỗi người.
Đoạn thơ không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là một bài học quý giá về tình yêu quê hương, về sự gắn bó và trách nhiệm của mỗi người đối với Đất Nước. Nó nhắc nhở chúng ta về giá trị của sự kế thừa và phát triển, về tầm quan trọng của việc duy trì và bảo vệ những giá trị văn hóa, lịch sử của dân tộc.
II. Đề thi chính thức
Hy vọng rằng với đáp án đề thi môn Văn tốt nghiệp THPT Quốc Gia năm 2024 ở trên, các bạn học sinh lớp 12 sẽ có thêm công cụ hữu ích để tự đánh giá kết quả bài làm của mình và rút ra những kinh nghiệm quý báu.
Chúc các bạn luôn vững tin, tiếp tục nỗ lực và đạt được thành công rực rỡ trong kỳ thi tốt nghiệp THPT Quốc Gia này.
TKBooks sẽ luôn đồng hành cùng các bạn trên con đường chinh phục tri thức và mở ra những chân trời mới.